Anoreksija, bulimija i prejedanje su najčešći poremećaji ishrane.

Anoreksija

Anoreksija je jedan od najučestalijih i najopasnijih poremećaja ishrane. Ona predstavlja treći najučestaliji mentalni poremećaj među adolescentima i najveći je uzročnik smrtnosti među svim mentalnim poremećajima..

Karakteristična uvjerenja i ponašanja koja su u sprezi s ovim problemom bila su razlog za izdvajanje poremećaja kao posebnog. Na sličan način su opisana uvjerenja i ponašanja osoba koje su manifestovale bulimično ponašanje. Međutim, razlike između ova dva poremećaja ishrane su već na prvi pogled očigledne. Različita je struktura ličnosti osobe koja će se ponašati asketski i odbijati hranu i one koja će se ponašati impulsivno, te nekontrolisano unositi hranu, ne bi li je kasnije jednako nekontrolisano iz sebe izbacila.

Anoreksija je znatno rijeđa među muškarcima, i taj odnos iznosi 1 muškarac na 5 do 20 žena. Kod muškaraca je početak na ranijem uzrastu nego kod žena. Poremećaj često počinje negdje oko 12. godine života. Kod djevojaka se obično pojavljuje u adolescenciji, najčešće između 16. i 17. godine. Započinje tako što, najčešće, malo punija djevojka počinje da drži restriktivne dijete. Glavni psihološki problemi su strah od debljine i neprekidna potreba za održavanjem male tjelesne težine. Tipično je da ove djevojke imaju iskrivljenu sliku svoga tela, da vjeruju da su debele bez obzira što ih okolina i ogledalo uveravaju u suprotno. Anoreksija  se najčešće javlja između trinaeste i petnaeste godine. Počinje kao držanje dijete, tako često u ovom periodu života mladih devojaka, da bi ubrzo prerasla u progresivno smanjivanje hrane i drastično gladovanje, uz intenzivni strah od dobijanja na težini i posljedično slabljenje koje ide do teške kaheksije, a u najtežim slučajevima i smrti.

Glavni klinički simptomi su tjelesna težina 25% manja od standardne, amenoreja (izostanak menstruacije) i intenzivna želja za mršavošću.Somatski simptomi su takođe prateći elementi anoreksije: osobe snižene tjelesne mase su posebno osjetljive na hladnoću, često imaju zatvor i nizak krvni pritisak, srce im usporeno radi, a tjelesna temperatura je nešto snižena u odnosu na prosjek.

Bulimija

Dijagnozu bulimije konstituišu sledeći smiptomi:

• nekontrolisano konzumiranje visokokalorične hrane
• uzimanje hrane krišom, i u toku noći
• prestanak uzimanja hrane po javljanju stomačnog bola ili izazivanjem povraćanja
• različiti ponavljani pokušaji da se smanji tjelesna težina
• učestale oscilacije u težini, veće od pet kilograma, uslovljene uzimanjem pretjeranih količina hrane ili gladovanjem

Dijagnoza bulimije se postavlja ako postoje najmanje dve bulimične epizode nedeljno u trajanju od tri mjeseca.

Ovaj poremećaj je takođe i ugrožavajuć za fizičko zdravlje pošto česta povraćanja dovode do neravnoteže elektrolita u krvi. Hipokalemija je češta pojava, oštećenje kostiju i zubne gleđi su prateće pojave čestih namernih povraćanja. Stradaju jetra, pankreas i reproduktivni organi. Bulimične djevojke su pod rizikom da izgube mogućnost da zatrudne. Amenoreja (izostajaje menstrualnog ciklusa) je veoma čest prateći element. Takođe se javlja i gubitak seksualne želje. Srčane smetnje su česte. Srce oslabljeno radi i, ukoliko se bulimija dugo „praktikuje“, postoji opasnost od razvijanja ozbiljnih srčanih bolesti, pa čak i smrti.

Bitna karakteristika napada je osjećaj gubitka kontrole. Napad je praćen samopotcjenjivanjem, depresivnim raspoloženjem i strahom da će dobiti na težini a da bi to spriječile djevojke pribjegavaju samoizazivanju povraćanja, zloupotrebi laksativa i diuretika, rigoroznom gladovanju između napada i rjeđe, pretjeranoj fizičkoj aktivnosti. Česta je zloupotreba alkohola, “lakih“ droga i različitih lijekova, samopovrijeđivanje i pokušaji suicida.

Binge eating disorder (prejedanje) je poremećaj sličan bulimiji u odnosu na način i količinu uzimanja hrane, kao i osjećaj gubitka kontrole, ali prejedanja nisu redovno praćena samoizazvanim povraćanjem, ni drugim metodama čišćenja.